Effect of Sport-Vision Training and Mindfulness on Vision Perception and Decision-Making Accuracy of Basketball's Referees

Document Type : Research Paper

Authors

1 MA in Sport Psychology, Department of Physical Education and Sport Science, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran.

2 Associate Professor, Department of Physical Education and Sport Science, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran

Abstract

The purpose of this study was to determine the effect of sports-vision training and mindfulness on visual perception and decision-making accuracy of basketball referees. The participants of this study consisted of 52 (20 females and 32 males) basketball referees  who were selected using convenience sampling method and matched based on gender and degree of judgment in four groups: sports-vision training, mindfulness training, combined (sports-vision training and mindfulness training), and control group. The sports-vision training and combined groups participated in an eight week sports vision training three sessions per week. Mindfulness and combined groups received mindfulness training for eight weeks one session per week. During this period, the control group performed their daily activities. Before intervention and one day and also one month after the intervention, the accuracy of referees’ decision making was evaluated using video test and visual perception by eye tracking device. Data were analyzed using repeated measuresANOVA.Findings of the study showed that visual perception and decision-making accuracy in sports vision training,  mindfulness training and combined groups were significantly better than the control group in the post-test and follow up, but no significant difference was observed between the training groups. Therefore, it is suggested that sports-vision training and mindfulness training be used to increase visual perception and accuracy of referee’s decision making

Keywords

Full Text

امروزه ورزش قهرمانی از جایگاه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است؛ به همین دلیل، فشار روانی زیادی از جامعه به داوران برای تصمیم‌گیری درست وارد می‌شود. بیشتر در حین و بعد از مسابقه، تصمیمات داوران زیر ذره‌بین هواداران و کارشناسان قرار می‌گیرد و گاهی یک تصمیم اشتباه داور، عامل اصلی شکست در یک مسابقة سرنوشت‌ساز قلمداد می‌شود (1).

دربارۀ مهارت تصمیم‌گیری و عوامل مؤثر بر آن پژوهش‌های زیادی انجام شده است؛ ازجمله «بهبود تصمیم‌گیری داوران در اثر دید بهتر با جاگیری مناسب» (مالو، فرتو، جوارز و ناوارو، 2012)، «استفاده از ویدئوچک» (شوایزر، پلزنر و برند، 2013)، «ارتقای مهارت‌های بینایی» (قاسمی، مؤمنی، جعفرزاده‌پور، رضایی و طاهری، 2011، ساولزبرگ، واندرکمپ، ویلیامز و وارد، 2005) و «کاهش اضطراب و استرس» (نیل، بیستون، هانتون و ویلسون، 2013).

یافته‌های پژوهش‌ها به‌وضوح نشان داده‌اند بین مهارت‌های بینایی داوران ماهر و مبتدی تفاوت وجود دارد (برای مثال، قاسمی، مؤمنی، رضایی و غلامی، 2009). داوران ماهر با اسکن بهتر محیط پیرامون و استفاده از اطلاعات مربوط بینایی و نادیده‌گرفتن اطلاعات نامربوط، دقت تصمیم‌گیری بهتری دارند (استی‌ماری، 2003). به‌طورکلی ماهرها از تعداد تثبیت‌های چشمی کمتر و با مدت زمان بیشتر بهره می‌برند. این تثبیت‌های طولانی، بازه زمانی طولانی‌تری را برای استخراج اطلاعات از موقعیت فراهم می‌کنند (مان، فارو، شاتلورث و هوپ‌فود، 2009، وائینز، لنوور، ویلیامز، و فیلیپرتز، 2007، رودریگز، ویکرز و ویلیامز، 2002، پیراس، لوبیتی و اسکوتریتو، 2010). با توجه به اینکه یکی از تفاوت‌های داوران باتجربه با کم‌تجربه در مهارت‌های بینایی آنهاست (2)، شاید با تمرینات عضلات چشم، عضلات ورزیده‌تر شوند (تات، پاول و جاسپال، 2008) و با ورزیده‌تر شدن آنها، سرعت دریافت محرک‌های بینایی و در پی آن، ادراک بینایی ارتقا یابد.

یکی از راههای تمرین عضلات چشم، تمرینات بینایی ورزشی‌اند. تمرینات بینایی ورزشی به مجموعه‌ای از تکنیک‌ها اطلاق می‌شود که برای توسعه کارکرد بینایی و با هدف بهبود عملکرد حرکتی استفاده می‌شوند. برخی از شواهد حاکی از آن است که تمرینِ عضلات چشم بر مهارت‌های بینایی اثر می‌گذارد (ملاحی، قاسمی و غلامی، 2014، آلفایلاکاوی، 2016، خانال، 2015، آلیسون ژنرو، بروس، باکینگهام، 2015، کرزپوتا، 2015، بادامی، محمودی و بلوچ، 2016، کلمیش و همکاران، 2018) و با افزایش مهارت‌های بینایی، دقت تصمیم‌گیری افزایش می‌یابد (اپل‌بام و اریکسون، 2018، قاسمی و همکاران، 2011)؛ با این حال، برخی از پژوهش‌ها به‌صورت متناقض گزارش کرده‌اند که متعاقب تمرینات بینایی ورزشی، مهارت‌های بینایی ارتقا پیدا نمی‌کند (وود و آبرنتی، 1997) به نظر می‌رسد پژوهش‌های بیشتر در این حیطه بینش ما را دربارۀ اثر تمرینات بینایی ورزشی بر ادراک بینایی و دقت تصمیم‌گیری افزایش دهد.

علاوه ‌بر مهارت‌های بینایی، فرایندهای ناخودآگاه مثل شهود (کاهنمان، 2002) و هیجانات مثل اضطراب (کیرک و همکاران، 2016) بر دقت تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد (جانسن و هوگن، 2013). یکی از روش‌هایی که به‌تازگی برای کنترل اضطراب و افزایش شایان توجه قرار گرفته، مداخلات مبتنی بر «ذهن‌آگاهی» است (کرسول و لیندسی، 2014، اسمالوود و شولر، 2015). ذهن‌آگاهی به معنی توجه‌کردن به زمان حال به شیوة خاص، هدفمند و خالی از قضاوت است (مارس و اولیور، 2016). پژوهش‌ها نشان داده‌اند ذهن‌آگاهی چندین اثر مفید دارد؛ ازجمله بهبود ادراک از طریق کنترل هیجانات و قضاوت بی‌طرفانه (پلس، ساباتلا، ماک، 2017، آیزنبایس، ماک، پلس، 2014)، کاهش استرس (کرسول و لیندسی، 2014)، بهبود سلامت (رب، نارایانانا و چاتورودی، 2014)، افزایش توجه و تمرکز (اسمالوود و شولر، 2015)، افزایش ظرفیت حافظه‌کاری (روزر و همکاران، 2013؛ استنلی و جاها، 2009)، تنظیم هیجانی (گلامب، دافی، بونو و یانگ، 2011)، تغییرات عصبی روانشناختی (تانگ، هوزلیل و پوسنر، 2015) و بهبود استدلال اخلاقی (رودی و شوئیتزر، 2010) که همة آنها برای تصمیم‌گیری مؤثر، مهم دانسته می‌شوند (پلس و همکاران، 2017). در برخی از مطالعات به‌طور مستقیم ارتباط بین ذهن‌آگاهی با تصمیم‌گیری سنجیده‌ شده است. یافته‌های این مطالعات نشان داده‌اند ذهن‌آگاهی به تصمیم‌گیری انطباقی بهتر (لاکی، کمپبل، وارن براون و گودی، 2007)، تصمیم‌گیری درست برای جلوگیری از انتقال رفتارهای پرخطر (بلک، ساسمن، اندرسون جانسون و میلام، 2012) و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی بیشتر (رودی و شوئیتزر، 2010، شاپیرو، جزایری، و گلدین 2012) منجر می‌شود؛ با این حال، مارتینویس (2017) رابطة ذهن‌آگاهی و تصمیم‌گیری را سنجید و به این نتیجه رسید که تنها عاملِ ذهن‌آگاهی - که با تصمیم‌گیری همبستگی دارد - اجتناب از قضاوت‌ها است؛ بنابراین، بر ضرورت پژوهش بیشتر برای رسیدن به بینش عمیق‌تر دربارۀ ارتباط بین ذهن‌آگاهی و تصمیم‌گیری تأکید کرد.

با توجه به اینکه یافته‌های مطالعات انجام‌شده دربارۀ اثر تمرینات بینایی ورزشی بر ادراک بینایی و اثر تمرینات ذهن‌آگاهی بر دقت تصمیم‌گیری متناقض است و نیز، ممکن است اثر این نوع تمرینات بر دقت تصمیم‌گیری، بستگی به وابسته به نوع ورزش (ورزش‌هایی که به دقت و سرعت تصمیم‌گیری پایین نیاز دارد؛ مثل دارت یا ورزش‌هایی که به دقت و سرعت تصمیم‌گیری بالا نیاز دارد؛ مثل ورزش‌های گروهی توپی) و نمونۀ تحت مطالعه (ورزشکار یا داور) داشته باشد، هدف پژوهش حاضر، سنجش اثر تمرینات بینایی ورزشی و ذهن‌آگاهی بر ادراک بینایی و دقت تصمیم‌گیری داوران بسکتبال است.

 

روش

روش پژوهش، جامعۀ آماری و نمونه: پژوهش حاضر از نوع تجربی بوده و طرح پژوهش پیش‌آزمون - پس‌آزمون - پیگیری با گروه کنترل است. جامعة آماری پژوهش حاضر را 73 داور بسکتبال زن و مرد فعال (در یک سال گذشته داوری کرده‌اند) شهر اصفهان تشکیل می‌دادند. با توجه به محدودبودن تعداد افراد جامعه، نمونه به‌صورت تمام‌شمار در نظر گرفته شد. 52 داور بسکتبال زن و مرد (20 زن و 32 مرد) با دامنۀ سنی 20 تا 35 سال برای شرکت در پژوهش، رضایت‌نامه امضا کردند. داوران براساس جنسیت، درجۀ کارت داوری و سابقه (زیر پنج سال، بین پنج تا ده سال و بالای ده سال) در چهار گروهِ کنترل، ذهن‌آگاهی، تمرینات بینایی ورزشی و ترکیبی (تمرینات بینایی ورزشی و ذهن آگاهی) همتاسازی شدند. با غیبت بیش از دو جلسه از تمرین، داده‌های آن فرد تحلیل نمی‌شد.

ابزار سنجش: آزمون ویدئویی بررسی دقت تصمیم‌گیری داوران[1]: برای بررسی دقت تصمیم‌گیری داوران از آزمون ویدئویی استفاده شد. بدین منظور، ابتدا 80 کلیپ ویدئویی از بین کلیپ‌های داوری فدراسیون جهانی که در اختیار کنفدراسیون آسیا قرار داده شده بود، صحنه‌هایی شامل خطا یا تخلف بازیکنان و صحنه‌هایی که خطا در منطقه‌ای دور از توپ رخ می‌داد، با استفاده از نرم‌افزار ساخت فیلم انتخاب شدند. سپس تعداد سه نفر از داوران ناظر فیبا اتفاقات بازی را داوری کردند. اگر در موقعیت‌های خاصی بین این سه داور اختلاف‌نظر وجود داشت یا زاویۀ دوربین برای قضاوت مناسب نبود، کلیپ مدنظر حذف می‌شد. درنهایت 50 عدد از این کلیپ‌ها انتخاب شدند که به‌صورت تصادفی از این پنجاه کلیپ، 10 کلیپ انتخاب می‌شد و در هر مرحله از آزمون برای سنجش دقت تصمیم‌گیری هر داور استفاده می‌شد (کلیپ‌هایی که در یک مرحله از آزمون به داور نشان داده شده بود، از مرحله بعد آزمون همان داور حذف شد). ترتیب پخش این کلیپ‌ها به‌صورت تصادفی بود؛ بدین صورت که داور بعد از ورود به اتاق آزمون‌گیری روی صندلی راحت در فاصلة 60 سانتی‌متری از دستگاه ردیاب بینایی می‌نشست و قبل از شروع آزمون برای کالیبره‌کردن دستگاه، داور نقطة قرمز رنگی را در صفحة مانیتور، تعقیب بینایی می‌کرد تا مشخص شود هیچ اختلافی بین نگاه داوران و نقطة ثبت در سیستم وجود ندارد. سپس، کلیپ‌ها با مانیتور 21 اینچی و با آرایش تصادفی نمایش داده شد و داور پس از دیدن هر صحنه، تصمیم خود را به آزمونگر اعلام می‌کرد. پس از اتمام هر کلیپ، یک فاصلۀ زمانی پنج ثانیه‌ای در نظر گرفته شد تا آزمونگر، تصمیم داور را وارد برگه و داور نیز استراحت کند. مبنای نمره‌گذاری آزمون براساس نظام صفر و یک بود. براساس جمع تعداد موارد صحیح، دقت تصمیم‌گیری به دست می‌آمد (رفیعی، واعظ‌موسوی‌، قاسمی و جعفرزاده‌پور، 2015).

دستگاه ردیابی چشم[2]: به‌منظور ارزیابی ردیابی چشم، از دستگاه ردیابی حرکات چشم ارگونیرز آی ترکینگ[3] مدل دیکابلیس پروفشنال وایرلس[4] ساخت کمپانی ارگونیرز[5] کشور آلمان استفاده شد که نقطۀ خیرگی در هر لحظه را با فرکانس 60 هرتز ثبت می‌کند. این سیستم شامل عینک مجهز به دوربین و دستگاه ضبط پورتابل است. داده‌های به‌دست‌آمده ازطریق سیستم وایرلس به‌صورت نوار ویدئویی به کامپیوتر دارای قابلیت اتصال فرستاده می‌شود. به‌منظور ثبت حرکات و تغییرات چشم از نرم‌افزار و سیستم پردازش اطلاعات ساخت این کمپانی استفاده شد. این نرم‌افزار تعداد ساکاد و تعداد تثبیت و زمان‌های ساکاد و تثبیت را مشخص می‌کند.

روش اجرا و تحلیل: قبل از شروع تمرینات (پیش‌آزمون)، یک روز پس از اتمام پروتکل تمرین (پس آزمون) و یک ماه پس از اتمام پروتکل تمرین (آزمون پیگیری)، ادراک بینایی و دقت تصمیم‌گیری داوران سنجیده شد.

 گروه تمرینات بینایی ورزشی و ترکیبی به مدت هشت هفته و هر هفته سه جلسه (در مجموع 24 جلسه) در تمرینات بینایی ورزشی شرکت کردند (جدول شماره 1). گروه ذهن‌آگاهی و ترکیبی به مدت هشت هفته و هر هفته یک جلسه (در مجموع هشت جلسه 90 دقیقه‌ای) آموزش ذهن‌آگاهی دیدند (جدول شماره 2). در این مدت گروه کنترل به فعالیت‌های روزانه خود پرداختند.

 

 

 

 

 

جدول 1. پروتکل تمرینات بینایی ورزشی (اقتباس از ویلسون و فالک، 2004)

هدف

نوع تمرین

تغییر تمرکز سریع و دقیق چشم از نقطۀ نزدیک به دور به نقطۀ دور

جهش چشم از فاصله نزدیک به دور

بهبود انعطاف چشم، بهبود توانایی دید واضح

جدول دور و نزدیک     

افزایش سرعت و دقت حرکات جهشی

ساکادهای دورشته‌ای

تعامل حرکت چشم

تعقیب‌کردن نور چراغ قوه  

کنترل دقیق‌تر و بدون زحمت حرکات چشم

توپ ودی پی

افزایش هماهنگی و یک پارچگی چشم – دست و چشم – پا

جدول وپ

توسعۀ هماهنگی چشم و دست و توسعۀ دید دو چشمی

سوراخ‌کردن دایره‌ها

توسعۀ دقت و هماهنگی چشم و دست و توسعۀ حرکات پیگردی

انداختن سکه

توسعۀ هماهنگی چشم و دست و تقویت مهارت‌های پیگردی

جدول رمزگشایی

توسعۀ دقت و هماهنگی چشم و دست و دید محیطی

حرکات مداوم

توسعۀ توانایی حرکات آرام و دقیق چشم در حال فکرکردن

فکرکردن با توپ وی دی پی

توسعۀ حرکات جهشی سریع و دقیق چشم

حرکات ستونی جهشی

دنبال‌کردن دقیق

پیگردی آهسته

توسعۀ دامنۀ شنوایی، بینایی و راهکارهای مهم

دامنۀ شنوایی یا بینایی

تمرین توالی مهارت‌های حافظه

حافظۀ تصویری

تکامل کنترل ظریف حرکتی

تعادل دستۀ جارو

بهبود حافظۀ بصری

حافظۀ تأخیری

پیشرفت هماهنگی، درحالی‌که به فرمان‌ها گوش داده می‌شود.

فرمان سیمون

 

جدول 2. پروتکل تمرینات ذهن‌آگاهی (اقتباس از کابات زین، 1990)

اقدامات

جلسات

(90 دقیقه)

 برقراری ارتباط - تعاریف مرتبط با ذهن‌آگاهی - لزوم استفاده از آموزش ذهن‌آگاهی - مقدمات تمرکز بر تنفس (3 دقیقه) - بحث و گفتگو

اول

بحث دربارۀ تمرکز بر تنفس - آموزش و تمرین خوردن یک کشمش همراه با ذهن‌آگاهی و ارائۀ تکلیف خانگی برای تحکیم مطالب آموزشی - بحث دربارۀ تمرین در منزل برای هفته که شامل: انجام‌دادن کارهای روزانه با ذهن‌آگاهی (مسواک‌زدن، حمام‌کردن و ...) است - خلاصه و جمع‌بندی جلسه

دوم

بحث راجع به تمرین منزل - مدیتیشن نشسته با تمرکز بر تنفس (10 دقیقه) – آموزش تن‌آرامی، بحث دربارۀ تمرین در منزل برای هفته که شامل یک نوبت اسکن بدنی و چهار نوبت تمرین مدیتیشن نشسته - خلاصه و جمع بدنی جلسۀ سوم

سوم

بحث راجع به تمرین منزل - مرور کوتاه جلسۀ قبل - ذهن‌آگاهی تنفس، آموزش تکنیک دم و بازدم همراه با آرامش و بدون تفکر دربارۀ چیز دیگر - تکلیف خانگی ذهن‌آگاهی تنفس قبل از خواب به مدت (20دقیقه)

چهارم

آموزش تکنیک اسکن بدن: آموزش تکنیک توجه به حرکت بدن هنگام تنفس، تمرکز بر اعضای بدن و حرکت آنها و جستجوی حس‌های فیزیکی (شنوایی، بویایی و ...)، تکلیف خانگی ذهن‌آگاهی خوردن (خوردن با آرامش و توجه به مزه غذا)

پنجم

آموزش ذهن‌آگاهی افکار: آموزش توجه به ذهن، افکار منفی و مثبت، خوشایند و ناخوشایند بودن افکار، اجازه‌دادن به ورود افکار منفی و مثبت به ذهن و به آسانی خارج‌کردن آنها از ذهن بدون قضاوت و توجه - تکلیف خانگی نوشتن تجربیات منفی و مثبت روزانه بدون قضاوت دربارۀ آنها

ششم

بحث راجع به تکلیف منزل - تکرار آموزش جلسات 4، 5 و 6 هر کدام به مدت 30-20 دقیقه

هفتم

جمع‌بندی و مرور برنامه، دریافت بازخورد از شرکت‌کنندگان و اجرای پس‌آزمون

هشتم

 

 

 

بعد از مشخص‌شدن توزیع طبیعی داده‌های پژوهش با استفاده از آزمون شاپیرو ویلک، از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری تکراری برای نشان‌دادن تأثیر هر یک از تمرینات از پیش‌آزمون تا پیگیری استفاده شد. برای مقایسۀ گروهها در هر یک از مراحل پژوهش از آزمون تحلیل واریانس یکراهه استفاده شد. درخور ذکر است پیش‌فرض‌های آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری تکراری در قسمت یافته‌های پژوهش گزارش شده است. محاسبات و تجزیه‌‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار  SPSSنسخه 21 انجام شد.

 

یافته‌ها

در جدول 1، میانگین و انحراف معیار متغیرهای وابستۀ پژوهش (دقت تصمیم‌گیری، زمان تثبیت و تعداد تثبیت) در گروههای مختلف طی مراحل مختلف آزمون ارائه شده است.

 

 

 

 

جدول 3. میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای پژوهش در گروههای مختلف طی مراحل مختلف آزمون

گروه

مرحله

دقت تصمیم‌گیری

زمان تثبیت (میلی ثانیه)

تعداد تثبیت

ذهن‌آگاهی

پیش‌آزمون

08/2±23/5

17/17±69/312

10/2±07/8

پس‌آزمون

67/1±84/6

24/16±23/413

09/2±30/5

پیگیری

67/1±34/5

23/16 ± 13/414

09/2 ± 10/6

تمرینات بینایی ورزشی

پیش‌آزمون

19/2± 00/4

03/17±15/309

11/2±15/7

پس‌آزمون

81/1±84/6

83/14±84/410

75/1±38/5

پیگیری

81/1 ± 34/5

83/14 ± 74/411

75/1 ± 18/6

ترکیبی

پیش‌آزمون

85/1± 61/4

79/18±84/315

81/1±15/7

پس‌آزمون

50/1±53/7

23/19±07/414

65/1±30/5

پیگیری

89/1 ± 57/5

23/19 ±97/414

65/1 ± 10/6

کنترل

پیش‌آزمون

07/2± 15/5

39/16±69/306

12/2±23/7

پس‌آزمون

38/1±92/4

62/36±31/324

17/2±69/7

پیگیری

38/1 ± 42/3

62/36 ± 20/325

17/2 ± 49/8

 

 

 

برای تحلیل داده‌های این مطالعه برای هر یک از متغیرهای پژوهش از آزمون تحلیل واریانس چهار راهه با اندازه‌گیری تکراری (4 گروه × 3 مرحله اندازه‌گیری) استفاده شد. پیش‌فرض اول این آزمون برابری ماتریس کواریانس است. با توجه به عدم معناداری آزمون باکس (89/0 = دقت تصمیم‌گیری P، 16/0 = زمان تثبیت P، 19/0 = تعداد تثبیت P)، ماتریس کواریانس داده‌ها برابر است. پیش‌فرض دوم این آزمون اصل تقارن مرکب است. برای برقراری این اصل از آزمون کرویت موخلی استفاده شد. با توجه به عدم معناداری آزمون کرویت موخلی (34/0 = دقت تصمیم‌گیری P، 56/0 = زمان تثبیت P، 72/0 = تعداد تثبیت P)، شاخص‌های (F)  مربوط به اثر گرین هاوس گیسر گزارش شد. علاوه بر این، پیش از بررسی اثرات بین گروهی، برای برابری واریانس‌های خطا از آزمون لوین استفاده شد. نتایج این آزمون نشان دادند آزمون F برای هیچ یک از عامل‌های درون‌گروهی معنی‌دار نیست (77/0 = پیش آزمون P، 46/0 = پس‌آزمون P، 19/0 = پیگیری P) و این نشان می‌دهد مفروضۀ همگنی واریانس در بین گروههای متغیر مستقل برقرار است.

 

 

جدول 4. یافته‌های مربوط به آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری تکراری برای هر یک از متغیرهای پژوهش

متغیر

منبع تغییرات

مجموع مجذورات

درجه آزادی

میانگین مجذورات

مقدار F

سطح معنی‌داری

مجذور اتا

دقت تصمیم‌گیری

زمان اندازه‌گیری

03/88

2

01/44

14/22

*0001/0

316/0

گروه

84/42

3

280/14

35/2

083/0

128/0

زمان * گروه

76/48

6

12/8

08/4

*001/0

203/0

مدت زمان تثبیت

زمان اندازه‌گیری

09/221717

2

54/110852

44/419

*0001/0

897/0

گروه

09/108857

3

69/36285

67/41

*0001/0

723/0

زمان * گروه

73/44335

6

28/7389

95/27

*0001/0

836/0

تعداد تثبیت

زمان اندازه‌گیری

13/57

2

56/28

37/11

*0001/0

192/0

گروه

55/67

3

51/22

39/3

*025/0

175/0

زمان * گروه

96/48

6

16/8

25/3

*006/0

169/0

 

 

 

با توجه به جدول 4 و نمودارهای 1، 2 و 3، به دلیل اینکه اثر تعاملی متغیرهای دقت تصمیم‌گیری (203/0= η2،001/0=sig، 08/4=96،6F)، مدت زمان تثبیت (836/0= η2،0001/0=sig، 95/27=96،6F) و تعداد تثبیت (169/0= η2،006/0=sig، 25/3=96،6F) معنادار است، از اثرات اصلی صرفنظر می‌شود. در ادامه از یک طرح تحلیل واریانس درون‌گروهی با اندازه‌گیری تکراری روی عامل مراحل اندازه‌گیری برای مشخص‌کردن تأثیر هر یک از گروههای تمرینی استفاده شد. با توجه به عدم معنی‌داربودن آزمون کرویت موخلی (23/0= ذهن آگاهیP، 06/0=بینایی ورزشی P، 078/0=ترکیبی P، 11/0=کنترل P)، شاخص‌های (F) مربوط به آزمون فرض کرویت گزارش شد.

 

 

 

شکل 1. تغییرات دقت تصمیم‌گیری در سه مرحلة پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری

 

 

شکل 2. تغییرات زمان تثبیت در سه مرحلة پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری

 

 

 

 

شکل 3. تغییرات تعداد تثبیت در سه مرحلة پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری

 

 

جدول 5. یافته‌های مربوط به آزمون تحلیل واریانس درون‌گروهی با اندازه‌گیری تکراری در هر یک از گروههای تمرینی برای هر یک از متغیرهای پژوهش

متغیر

گروه

مجموع مجذورات

درجۀ آزادی

میانگین مجذورات

مقدار F

سطح معنی‌داری

مجذور اتا

دقت تصمیم‌گیری

ذهن‌آگاهی

11/21

2

55/10

03/3

*049/0

202/0

بینایی ورزشی

70/32

2

35/16

57/10

*001/0

468/0

ترکیبی

01/40

2

00/20

53/13

*0001/0

530/0

کنترل

96/10

2

48/5

32/1

439/0

112/0

زمان تثبیت

ذهن‌آگاهی

73/88393

2

86/44196

95/178

*0001/0

937/0

بینایی ورزشی

34/84400

2

17/42200

13/178

*0001/0

937/0

ترکیبی

04/90425

2

52/45212

96/361

*0001/0

968/0

کنترل

70/2833

2

85/1416

16/3

061/0

208/0

تعداد تثبیت

ذهن‌آگاهی

80/52

2

40/26

24/6

*007/0

342/0

بینایی ورزشی

40/28

2

20/14

01/3

*03/0

212/0

ترکیبی

28/62

2

14/31

10/10

*001/0

457/0

کنترل

59/10

2

29/5

55/1

549/0

101/0

 

 

 

با توجه به جدول 5، نتایج آزمون تحلیل واریانس درون‌گروهی با اندازه‌گیری تکراری روی عامل مراحل اندازه‌گیری نشان دادند هم تمرین ذهن‌آگاهی (202/0= η2،049/0=sig، 03/3=24،2F)، هم تمرین بینایی ورزشی (468/0= η2،001/0=sig، 57/10=24،2F) و هم ترکیبی از تمرینات ذهن‌آگاهی و بینایی ورزشی (530/0= η2،0001/0=sig، 53/13=24،2F) باعث دقت تصمیم‌گیری داوران می‌شود. بررسی اندازۀ اثرها حاکی از اثر بیشتر تمرین ترکیبی (530/0) در مقابل تمرین ذهن‌آگاهی (202/0) و تمرینات بینایی ورزشی (468/0) به تنهایی بود.

دیگر نتایج آزمون تحلیل واریانس درون‌گروهی با اندازه‌گیری تکراری روی عامل مراحل اندازه‌گیری نشان دادند تمرین ذهن‌آگاهی (937/0= η2،0001/0=sig، 95/178=24،2F)، تمرین بینایی ورزشی (937/0= η2،0001/0=sig، 13/178=24،2F) و نیز ترکیبی از تمرینات ذهن‌آگاهی و بینایی ورزشی (968/0= η2،0001/0=sig، 96/361=24،2F) باعث افزایش معنی‌دار زمان تثبیت داوران می‌شود. بررسی اندارۀ اثرها حاکی از اثر بیشتر تمرین ترکیبی (968/0) در مقابل تمرین ذهن‌آگاهی (937/0) و تمرینات بینایی ورزشی (937/0) به تنهایی بود.

علاوه بر این، نتایج آزمون تحلیل واریانس درون‌گروهی با اندازه‌گیری تکراری روی عامل مراحل اندازه‌گیری نشان دادند تمرین ذهن‌آگاهی (342/0= η2،007/0=sig، 24/6=24،2F)، تمرین بینایی ورزشی (212/0= η2،03/0=sig، 01/3=24،2F) و نیز ترکیبی از تمرینات ذهن‌آگاهی و بینایی ورزشی (457/0= η2،001/0=sig، 10/10=24،2F) باعث افزایش معنی‌دار زمان تثبیت داوران می‌شود. بررسی انداره اثرها حاکی از اثر بیشتر تمرین ترکیبی (457/0) در مقابل تمرین ذهن‌آگاهی (342/0) و تمرینات بینایی ورزشی (212/0) به تنهایی بود.

بعد از بررسی تفاوت‌های درون‌گروهی، تفاوت بین‌گروهی در هر یک از مراحل آزمون بررسی شد.

 


 


 


جدول 6. یافته‌های مربوط به آزمون تحلیل واریانس بین‌گروهی در هر یک از مراحل اندازه‌گیری

متغیر

مرحله

مجموع مجذورات

درجۀ آزادی

میانگین مجذورات

مقدار F

سطح معنی‌داری

مجذور اتا

دقت تصمیم‌گیری

پیش‌آزمون

67/12

3

224/4

998/0

402/0

059/0

پس‌آزمون

46/39

3

154/13

535/4

*007/0

221/0

پیگیری

92/60

3

308/20

419/6

*001/0

286/0

مدت زمان تثبیت

پیش‌آزمون

59/627

3

199/209

693/0

561/0

042/0

پس‌آزمون

61/76282

3

53/25427

341/46

*0001/0

743/0

پیگیری

59/66843

3

19/22281

657/40

*0001/0

659/0

تعداد تثبیت

پیش‌آزمون

90/7

3

63/2

630/0

599/0

038/0

پس‌آزمون

30/54

3

10/18

844/4

*005/0

232/0

پیگیری

44/53

3

81/17

170/5

*004/0

244/0

 


با توجه به جدول 6، در متغیر دقت تصمیم‌گیری در مرحلۀ پیش‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (059/0= η2،402/0=sig، 998/0=48،3F)؛ اما دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پس‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (221/0= η2،007/0=sig، 535/4=48،3F). نتایج آزمون پیگیری توکی نشان دادند بین گروههایی تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (029/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (029/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (012/0 P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد (05/0 P>). همچنین دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پیگیری بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (286/0= η2،001/0=sig، 419/6=48،3F). نتایج آزمون پیگیری توکی نشان دادند بین گروههایی تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (029/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (009/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (007/0 P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد (05/0 P>).

همچنین، در متغیر زمان تثبیت در مرحلۀ پیش‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (042/0= η2،561/0=sig، 693/0=48،3F)؛ اما دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پس‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (743/0= η2،0001/0=sig، 341/46=48،3F). نتایج آزمون پیگیری توکی نشان دادند بین گروههای تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (01/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (01/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (01/0 P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد (05/0 P>). همچنین دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پیگیری بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (659/0= η2،0001/0=sig، 657/40=48،3F). نتایج آزمون پیکردی توکی نشان دادند بین گروههایی تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (01/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (01/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (01/0 P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد (05/0 P>).

علاوه بر این، در متغیر تعداد تثبیت در مرحلۀ پیش‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (038/0= η2،599/0=sig، 630/0=48،3F)؛ اما دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پس‌آزمون بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (232/0= η2،005/0=sig، 844/4=48،3F). نتایج آزمون پیکردی توکی نشان دادند بین گروههای تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (015/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (019/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (015/0 P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد (05/0 P>). همچنین دیگر نتایج نشان دادند در مرحلۀ پیگیری بین گروهها تفاوت معنی‌داری وجود دارد (244/0= η2،004/0=sig، 170/5=48،3F). نتایج آزمون پیکردی توکی نشان دادند بین گروههایی تمرین ذهن‌آگاهی با کنترل (018/0 P=)، تمرین بینایی ورزشی با کنترل (014/0 P=) و تمرین ترکیبی با کنترل (008/0P=) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروههای تمرینی تفاوت معنی‌داری یافت نشد
(05/0 P>).

 

بحث

 نخستین یافتة مطالعة حاضر نشان داد تمرینات بینایی ورزشی بر شاخص‌های ادراک بینایی، یعنی تعداد تثبیت و مدت زمان تثبیت، اثر می‌گذارد و تعداد تثبیت را کاهش و مدت زمان تثبیت را افزایش می‌دهد. ارتقای شاخص‌های ادراک بینایی (کاهش تعداد تثبیت و افزایش مدت زمان تثبیت) متعاقب تمرینات بینایی ورزشی با یافته‌های مطالعاتی همخوان است که اثر تمرینات بینایی بر میدان بینایی، تبحر حرکتی – دیداری، افزایش خودکاری حرکات چشم، جستجوی بینایی و ادراک بینایی (بادامی و همکاران، 2016) را سنجیده‌اند و به اثر مثبت تمرینات بینایی بر متغیرهای مذکور اشاره داشته‌اند. شاید تمرینات بینایی ورزشی با افزایش فشار واردشده بر سیستم‌های مرتبط با ادراک بینایی - حرکتی و گیرنده‌های عمقی بینایی، فرد را برای مواجه با شرایط فشار در هنگام رقابت آماده می‌کند. همین‌طور به نظر می‌رسد سیستم بینایی مانند سیستم عضلانی - اسکلتی به خوبی به اصل اضافه‌بار پاسخ می‌دهد و با تمرین ورزیده‌تر می‌شود (تات و همکاران ، 2008).

نکته حائز اهمیت اینکه در مطالعۀ حاضر برای سنجش ادراک بینایی از تعداد تثبیت و مدت زمان تثبیت استفاده شد. مدت زمان تثبیت و تعداد تثبیت ماهیتاً با تمرینات بینایی ورزشی متفاوت است. این در حالی است که یکی از انتقادات مهم وود و آبرنتی (1997) به مطالعاتی که اثر تمرینات بینایی ورزشی بر عملکرد بینایی را سنجیده بودند، این بود که تمرینات بینایی بسیار شبیه به آزمون‌هایی بود که برای سنجش عملکرد بینایی استفاده شده بود و این احتمال وجود داشت که پیشرفت مشاهده‌شده در مهارتهای بینایی، مربوط به شباهت آزمونی باشد نه ارتقای مهارتهای بینایی.

در بحث تأثیر تمرینات بینایی ورزشی بر دقت تصمیم‌گیری داوران بسکتبال، نتایج مطالعة حاضر نشان دادند تمرینات بینایی ورزشی، دقت تصمیم‌گیری داوران بسکتبال را ارتقا می‌دهد. به نظر می‌رسد تمرینات بینایی ورزشی با بهبود جستجوی بینایی (کرزپوتا، 2015) و افزایش میدان دید (آلفایلاکاوی، 2016) باعث افزایش دقت تصمیم‌گیری می‌شوند.

یافته‌های مطالعۀ دیگری (شاپیرو و همکاران، 2012) نشان دادند آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش ادراک بینایی (افزایش مدت زمان تثبیت و کاهش تعداد تثبیت چشم) و دقت تصمیم‌گیری داوران بسکتبال شده است. این یافته‌ با یافته‌های مطالعة شاپیرو و همکاران (2012) همخوان است.

شاپیرو و همکاران (2012) اثر آموزش ذهن‌آگاهی را بر تصمیم‌گیری اخلاقی سنجیدند. یافته‌ها نشان دادند آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی، تصمیم‌گیری اخلاقی را بهبود می‌بخشد و بالقوه تصمیم‌گیری در بزرگسالان را تسهیل می‌کند. پژوهش در علوم تصمیم‌گیری نشان داده است فرایندهای تصمیم‌گیری کاملاً منطقی نیستند (عقلانیت محدود)؛ بلکه از فرایندهای ناخودآگاه شامل شهود (کاهنمان، 2002) و هیجانات (کیرک، گو، شارپ، هولا، فانگی، مونتاگو، 2016) تأثیر می‌گیرند. علاوه بر این، تلاش‌های عصب‌پژوهی به درک بهتری از ساختارهای عصب روانشناختی تصمیم‌گیری منجر شده‌اند. در بحث عصب‌شناختی می‌توان به استدلال تانگ، هوزلیل و پوسنر (2015) اشاره کرد. تانگ و همکاران (2015) بیان کردند ذهن‌آگاهی می‌تواند تغییرات سلولی ملکولی و عصبی را در مناطق مختلف مغزی ایجاد کند. این تغییرات ایجادشده در محورهای از مغز است که باعث کاهش هیجان (کاهش فعالیت آمیگدال و تالاموس) و نیز آگاهی بدنی (ناحیه اینسولا و قشر جزیره‌ای) می‌شود و افزایش بهوشیاری قشر پری فرونتال را افزایش می‌دهد. همچنین، توانایی اسکن بدنی که در ذهن‌آگاهی کاربرد دارد، عقده‌های قاعده‌ای را درگیر و کنترل حرکات را منظم می‌کند. نیز چگالی هیپوکامپ (با استفاده از مطالعات چگالی سنجی) نشان داده است ذهن‌آگاهی چگالی این بخش را افزایش می‌دهد و بدین‌وسیله حافظه، یادگیری و توجه بهبود می‌یابد.

با توجه به اینکه داوران در محیطی پرتنش به قضاوت می‌پردازند و گاهی یک اشتباه به حذف یک تیم منجر می‌شود، به نظر می‌رسد داوران با تمرین ذهن‌آگاهی بتوانند بهتر هیجان‌هایشان را کنترل کنند و با کنترل هیجان‌ها در یک محیط پر تنش، تعداد تصمیم‌گیری‌های درستشان افزایش ‌یابد.

درمجموع یافته‌ها نشان دادند تمرین عضلات چشم و آموزش ذهن‌آگاهی باعث افزایش ادراک بینایی و دقت تصمیم‌گیری در هر دو مرحلة پس‌آزمون و پیگیری می‌شود. در مرحلة پیگیری، تفاوت بین گروههای مداخله و کنترل، معنادار بود؛ اما این تفاوت کمتر از مرحلة پس­آزمون بود؛ بنابراین، به نظر می­رسد عضلات چشم برای ورزیده­ماندن و ذهن برای آماده­ماندن به تمرین مستمر نیاز دارند.

با توجه به یافته‌های مطالعه، به هیئت‌های ورزشی و به‌ویژه کمیتۀ داوران پیشنهاد می‌شود برای ارتقای دقت تصمیم‌گیری داوران از آموزش تمرینات بینایی ورزشی و ذهن‌آگاهی بهره ببرند. همچنین به پژوهشگران آتی پیشنهاد می‌شود اثر تمرینات بینایی ورزشی و ذهن‌آگاهی بر دقت تصمیم‌گیری داوران را براساس سطح داوری بررسی کنند. در این مطالعه، به دلیل محدودیت جامعه، سطوح تبحر داوران متفاوت بود.


[1] Video test to assess the accuracy of the decision-making of the referees

[2].eye tracking device

[3]. Ergoneers Eye Traching

[4]. Dikablis Professsional Wireless

[5]. Ergoneers

 

References

Alfailakawi, A. (2016). The effects of visual training on vision training on vision function and shooting performance level among young handball player.THE Ovidius University Annals, Series Physical Education & Sport/Science, Movement & Health, 16(1), 19-24.
Alison Jenerou, O. D., Bruce, M., & Buckingham, R. S. (2015). A Vision Training Program's Impact on Ice Hockey Performance. Optometry & Visual Performance, 3(2), 139-148.
Appelbaum, L. G., & Erickson, G. (2018). Sports vision training: a review of the state-of-the-art in digital training techniques. International Review of Sport and Exercise Psychology, 11(1), 160-189.
Badami, R., Mahmoudi, S., & Baluch, B. (2016). Effect of sports vision exercise on visual perception and reading performance in 7-to 10-year-old developmental dyslexic children. Journal of Exercise Rehabilitation, 12(6), 604-609.
Black, D. S., Sussman, S., Anderson Johnson, C., & Milam, J. (2012). Trait Mindfulness Helps Shield Decision-Making From Translating Into Health-Risk Behavior. Journal of Adolescent Health, 51, 588–592.
Creswell, J. D., & Lindsay, E. K. (2014). How does mindfulness training affect health? A mindfulness stress buffering account. Current Directions in Psychological Science, 23(6), 401–407.
Eisenbeiss, S. A., Maak, T., & Pless, N. M. (2014). Leader mindfulness and ethical decision making. In L. Neider & C. Schriesheim (Eds.), Advances in Authentic and Ethical Leadership (pp. 191-208). Charlotte: Information Age Publishing.
Farrow, D., & Abernethy, B. (2002). Can anticipatory skills be learned through implicit video based perceptual training?. Journal of Sports Sciences, 20(6), 471-485.
Ghasemi, A., Momeni, M., Jafarzadehpur, E., Rezaee, M., & Taheri, H. (2011). Visual skills involved in decision making by expert referees. Perceptual and Motor Skills, 112(1), 161-171.
Ghasemi, A., Momeni, M., Rezaee, M., & Gholami, A. (2009). The difference in visual skills between expert versus novice soccer referees. Journal of Human Kinetics, 22, 15-20.
Glomb, T. M., Duffy, M. K., Bono, J. E., & Yang, T. (2011). Mindfulness at work. Research in Personnel and Human Resources Management, 30, 115-157..
Johansen, B. T., & Haugen, T. (2013). Anxiety level and decision-making among Norwegian top-class soccer referees. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 11(2), 215-226.
Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: The program of the stress reduction clinic atthe University of Massachusetts Medical Center. New York: Delta.
Kahneman, D. (2002). Maps of bounded rationality: A perspective on intuitive judgment and choice. Nobel prize lecture, 8, 351-401.
Khanal, S. (2015). Impact of visual skills training on sports performance: Current and future perspectives, Advances in Ophthalmology & Visual System, 2(1), 32-35.
Kirk, U., Gu, X., Sharp, C., Hula, A., Fonagy, P., & Montague, P. R. (2016). Mindfulness training increases cooperative decision making in economic exchanges: Evidence from fMRI. NeuroImage, 138, 274-283.
Klemish, D., Ramger, B., Vittetoe, K., Reiter, J. P., Tokdar, S. T., & Appelbaum, L. G. (2018). Visual abilities distinguish pitchers from hitters in professional baseball. Journal of Sports Sciences, 36(2), 171-179.
Krzepota, J., Zwierko, T., Puchalska-Niedbał, L., Markiewicz, M., Florkiewicz, B., & Lubiński, W. (2015). The efficiency of a visual skills training program on visual search performance. Journal of Human Kinetics, 46(1), 231-240.
Lakey, C. E., Campbell, W. K., Warren Brown, K., & Goodie, A. S. (2007). Dispositional mindfulness as a predictor of the severity of gambling outcomes. Personality and Individual Differences, 43, 1698–1710.
Malahi A, Gasemi A, & Golami A. (2014). Effect of visual and sports exercises on visual and sports skills of beginner basketball players and table tennis players. Motor Behavior, 14, 129-46.
Mallo, J., Frutos, P. G., Juárez, D., & Navarro, E. (2012). Effect of positioning on the accuracy of decision making of association football top-class referees and assistant referees during competitive matches. Journal of Sports Sciences, 30(13), 1437-1445.
Mann D L, Farrow D, Shuttleworth R,  &Hopwood M. (2009). The influence of viewing perspective on decision-making and visual search behavior in an invasive sport. International Journal of Sport Psychology, 40, 546-64.
Mann DT, Williams AM, Ward P, &Janelle CM. (2007). Perceptual-cognitive expertise in sport: A meta-analysis. Journal of Sport and Exercise Psychology, 29(4), 457-78.
Mars, M., & Oliver, M. (2016). Mindfulness is more than a buzz word: Towards a sustainable model of health care. Journal of the Australian Traditional-Medicine Society, 22(1), 7–10.
Martinovic, T. (2017). Relationship Between Mindfulness and Decision Making Outcome, Master’s Thesis, Lunds university.
Neil, R., Bayston, P., Hanton, S., & Wilson, K. (2013). The influence of stress and emotions on association football referees’ decision-making. Sport & Exercise Psychology Review, 9(2), 22-41.
Pless, N., Sabatella, F., & Maak, T. (2017). Mindfulness, Reperceiving, and Ethical Decision Making: A Neurological Perspective. In Responsible Leadership and Ethical Decision-Making (pp. 1-20). Emerald Publishing Limited.
Piras, A., Lobietti, R., & Squatrito, S. (2010). A study of saccadic eye movement dynamics in volleyball: comparison between athletes and non-athletes. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 50(1), 99-108.
Rafiee, S., Vaez Mousavi, M., Ghasemi, A., & Jafarzadehpor, A. (2015). Visual Search and Decision making accuracy of expert and novice Basketball referees. Motor Behavior, 7(21), 65-76.
Reb, J., Narayanan, J., & Chaturvedi, S. (2014). Leading mindfully: Two studies on the influence of supervisor trait mindfulness on employee well-being and performance. Mindfulness, 5(1), 36–45.
Rodrigues, S. T., Vickers, J. N., & Williams, A. M. (2002). Head, eye and arm coordination in table tennis. Journal of Sports Sciences, 20(3), 187-200.
Roeser, R. W., Schonert-Reichl, K. A., Jha, A., Cullen, M., Wallace, L., Wilensky, R., ... & Harrison, J. (2013). Mindfulness training and reductions in teacher stress and burnout: Results from two randomized, waitlist-control field trials. Journal of Educational Psychology, 105(3), 787- 805.
Ruedy, N. E., & Schweitzer, M. E. (2010). In the Moment: The Effect of Mindfulness on Ethical Decision Making. Journal of Business Ethics, 95, 73–87.
Savelsbergh, G. J., Van der Kamp, J., Williams, A. M., & Ward, P. (2005). Anticipation and visual search behaviour in expert soccer goalkeepers. Ergonomics, 48(11-14), 1686-1697.
Schweizer, G., Plessner, H., & Brand, R. (2013). Establishing standards for basketball elite referees' decisions. Journal of Applied Sport Psychology, 25(3), 370-375.
Shapiro, S. L., Jazaieri, H., & Goldin, P. R. (2012). Mindfulness-based stress reduction effects on moral reasoning and decision making. The Journal of Positive Psychology, 7(6), 504–515
Smallwood, J., & Schooler, J. W. (2015). The science of mind wandering: empirically navigating the stream of consciousness. Annual Review of Psychology, 66, 487–518.
Stanley, E. A., & Jha, A. P. (2009). Mind fitness and mental armor: enhancing performance and building warrior resilience. Joint Force Quarterly, 55, 144–51
Ste-Marie, D. (1999). Expertise in sport judges and referees: Circumventing information-processing limitations. In J.L. Starkes & K.A. Ericsson (Eds.), Expert performance in sports: Advances in research on sport expertise (pp.169-189). Champaign, IL: Human Kinetics.
Tang, Y. Y., Hölzel, B. K., & Posner, M. I. (2015). The neuroscience of mindfulness meditation. Nature Reviews Neuroscience, 16(4), 213.
Tate B, Paul M, & Jaspal S. (2008). The impact of visual skills training program on batting performance in cricketers. Serbian Journal of Sports Science, 2, 17-23.
Vaeyens, R., Lenoir, M., Williams, A. M., & Philippaerts, R. M. (2007). Mechanisms underpinning successful decision making in skilled youth soccer players: An analysis of visual search behaviors. Journal of Motor Behavior, 39(5), 395-408.
Wilson, T. A. & Falkel, J. (2004). What is Sports Vision? In M. S. Bahrke, R. Crist & R. T. Pyrtel (Eds.),SportsVision: Training for Better Performance(pp. 1-32). Champaign: Human Kinetics.
Wood, J. M., & Abernethy, B. (1997). An assessment of the efficacy of sports vision training programs. Optometry and vision science: Official Publication of the American Academy of Optometry, 74(8), 646-
 
 
 
 
Positive Psychology Research
Volume 5, Issue 3 - Serial Number 19
February 2020
Pages 39-52

Files

History

  • Receive Date: 23 October 2018
  • Revise Date: 22 December 2019
  • Accept Date: 06 January 2020

Share

How to cite

Statistics